Koza karpacka

foto/info (www) Podczas Międzynarodowych Targów Rolniczych "Polagra - Farm 2006", które odbywały się w dniach 12-15 października w Poznaniu, na Wystawie Ras Rodzimych, po raz pierwszy zaprezentowano kozy karpackie. Kozy tej rasy jeszcze w latach 30. ubiegłego wieku były powszechnie hodowane na Pogórzu Karpackim, od granic Śląska, na prawym brzegu Wisły, mniej więcej do ujścia Dunajca. Kozy karpackie charakteryzowały się dużą odpornością, zdrowotnością, dobrą plennością i niewybrednością w żywieniu, a więc prezentowały typowe cechy ras rodzimych. Dawały do 500 kg mleka w laktacji. Mleko to przeznaczano głównie do wyrobu doskonałych serów kozich. W miarę wkraczania na tereny górskie kóz ras szlachetniejszych i wydajniejszych, ta rodzima rasa kóz ulegała stopniowemu wypieraniu. Restytucji kóz karpackich w polskiej części Karpat (podobne w typie kozy górskie spotykane są w słowackiej, ukraińskiej i rumuńskiej części Karpat), podjął się Instytut Zootechniki w Balicach pod Krakowem. W ramach prac nad restytucją czynione są starania zlokalizowania i rozwinięcia hodowli kóz mających jak najwięcej cech dawnych kóz karpackich. Określono wzorzec rasowy, według którego kozy tej rasy mają masę ok. 40-45 kg przy wysokości w kłębie do 55 cm, a kozły mają masę ok. 50 kg przy wysokości w kłębie ok. 60 cm. Są to kozy o umaszczeniu białym, sierści półdługiej: u kóz długość włosa sięga 20 cm, u kozłów 30 cm. Zimą włosy okrywowe poprzetykane są gęsto włosem puchowym. Kozy te charakteryzują się harmonijną budową, kształtną głową ze średnio długimi, wąskimi, stojącymi i ruchliwymi uszami. Mają równy grzbiet i spadzisty zad. Posiadają bródkę i charakterystyczną grzywkę nad oczami. Szyja jest długa, występują na niej "dzwonki". U kóz rogi są cienkie i skierowane ku tyłowi, a u kozłów rogi są potężne i rozłożyste, z charakterystycznym skrętem. Kozły posiadają obfitą brodę. Kozy karpackie reprezentują typ mleczny: dają w laktacji ok. 500 kg mleka o zawartości tłuszczu 4%. Niemały udział w odtwarzaniu tej rasy kóz ma Ogród Zoologiczny we Wrocławiu. Tu, od przeszło 20 lat, od hodowców z całego Dolnego Śląska przyjmowaliśmy do mini-zoo dla dzieci różne kozy. W ciągu tych lat udało nam się drogą selekcji i wymian utworzyć populację kóz zbliżonych cechami pokrojowymi do kozy karpackiej. Wyhodowane u nas kozy mają duży udział krwi pierwotnych kóz karpackich. Na Dolnym Śląsku bowiem, po wojnie, osiedlali się osadnicy z zachodniej Małopolski i repatrianci ze wschodniej Małopolski, którzy często wraz z dobytkiem przywozili kozy karpackie lub inne kozy górskie w tym typie. Dla zainteresowanych chciałbym na zakończenie podać adres kontaktowy Instytutu Zootechniki, który w dalszym ciągu poszukuje hodowli kóz w typie kozy karpackiej: dr Jacek Sikora, tel. 012/258-83-49, Instytut Zootechniki, Dział Ochrony Zasobów Genetycznych Zwierząt, ul. Krakowska 1, 32-083 Balice.

  PRZEJDŹ NA FORUM